Stratejik Planlama Nedir?
Stratejik planlama, kurumların ve organizasyonların uzun vadeli hedeflerini belirlemek ve bu hedeflere ulaşmak için gereken eylemleri planlamak sürecidir.
Stratejik Planlamanın Kazanımları
Stratejik planlamanın kazanımları, organizasyonların daha etkili ve verimli çalışmasını sağlamaktan, rekabet avantajı elde etmeye kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.
Stratejik Planın Bileşenleri
Kamu kurumları ve yerel yönetimler için stratejik plan, kurumun gelecekte ulaşmak istediği hedefleri, bu hedeflere nasıl ulaşılacağını ve bu sürecin nasıl yönetileceğini belirleyen kapsamlı bir yol haritası niteliğindedir. Stratejik plan, yerel yönetimlerin hizmetlerini ve kaynaklarını etkin bir şekilde yönetmelerine yardımcı olmakta ve yerel toplulukların ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlamaktadır.
Vizyon: Belediyenin uzun vadede ulaşmayı hedeflediği ideal durum veya hedefleridir.
Misyon: Belediyenin varlık sebebi, temel hizmetleri ve görevleridir.
- Durum Analizi (SWOT Analizi)
Güçlü Yönler: Kurumun sahip olduğu avantajlardır.
Zayıf Yönler: Kurumun iyileştirmesi gereken alanlardır.
Fırsatlar: Kurumun yararlanabileceği dışsal imkânlardır.
Tehditler: Kurumun karşı karşıya olduğu dışsal zorluklardır.
- Stratejik Hedefler ve Amaçlar
Uzun vadeli ve spesifik hedefler belirlenmektedir. Bu hedefler, belediyenin misyon ve vizyonuna ulaşmasına yardımcı olacak şekilde düzenlenmektedir.
Her stratejik hedef için detaylı eylem planları oluşturulmaktadır. Bu planlar, belirli projeler, faaliyetler ve programları içermektedir. Her eylem planı için sorumlu birimler, zaman çizelgeleri ve gerekli kaynaklar belirlenmektedir.
Stratejik planın uygulanabilmesi için gerekli finansal, insan kaynakları ve teknolojik kaynakların nasıl tahsis edileceği belirlenmektedir.
- Performans Ölçütleri ve Değerlendirme
Başarı kriterleri ve performans göstergeleri tanımlanmaktadır. Bu göstergeler, planın ilerleyişini ve etkinliğini ölçmek için kullanılmaktadır. Düzenli izleme ve değerlendirme mekanizmaları kurulmaktadır.
Stratejik Planın Hazırlanma Süreci
Belediyeler için stratejik plan, sadece bir yönetim aracı değil, aynı zamanda toplumsal kalkınma ve hizmet kalitesini artırmak için hayati bir süreçtir.
Stratejik Planda Şehir Analizinin Bileşenleri
Stratejik planlama sürecinde şehir analizi, mevcut durumun kapsamlı bir şekilde değerlendirilmesini ve gelecekteki planların temelini oluşturmayı amaçlamaktadır. Şehir analizi, çeşitli bileşenleri içermektedir. Bu bileşenler, şehrin demografik, ekonomik, sosyal, çevresel ve altyapısal yönlerini kapsayabilir.
Stratejik Planlama Sürecine Yönelik Genel İlkeler
Stratejik planlama sürecinde aşağıdaki genel ilkelere uyulur:
- Stratejik plan hazırlıklarında stratejik plan; performans programı, izleme ve değerlendirme süreçlerini içeren faaliyet raporları ile ilgili süreçlerden oluşan stratejik yönetim döngüsü bir bütünlük oluşturacak şekilde tasarlanır ve uygulanır.
- Stratejik plan hazırlıklarında; kamu idaresi çalışanlarının, kamu idaresinin hizmetlerinden yararlananların, kamu idaresinin faaliyet alanı ve hizmetleri ile ilgili sivil toplum kuruluşlarının, ilgili kamu idareleri ile diğer paydaşların katılımları sağlanır ve katkıları alınır.
- Taşra teşkilatı bulunan kamu idarelerinde, stratejik plan hazırlama süreci taşra teşkilatlarıyla işbirliği içerisinde yürütülür.
- Çalışmalar, bakanlıklarda bakan veya bakan tarafından belirlenen bir üst yönetici, diğer idarelerde üst yönetici başkanlığında, tüm birimlerin aktif katılım ve katkılarıyla strateji geliştirme biriminin koordinatörlüğünde yürütülür.
- Stratejik planlama sürecinin etkili ve etkin bir şekilde yürütülmesinden tüm birimler sorumludur.
- Kamu idareleri için uzun süreli analiz gerektiren konularda, stratejik plan hazırlık sürecinden önce özel bir çalışma yürütülür.
- İlgili tüm kamu idareleri birbirleriyle uyum, işbirliği ve eşgüdüm içerisinde çalışır.
Stratejik Planın Hazırlanması Süreçleri
Stratejik plan hazırlık süreci, stratejik plan genelgesinin yayımı ile başlatılır. Genelgede;
- Çalışmaların üst düzeyde sahiplenildiği ve takibinin yapılacağı hususuna,
- Çalışmaların strateji geliştirme biriminin koordinasyonunda yürütüleceği hususuna,
- Stratejik planlama ekibine ve kurulması halinde alt çalışma gruplarına harcama birimlerince üyelerin görevlendirilmesi gerektiği hususuna, Strateji Geliştirme Kurulu üyelerinin isimlerine yer verilir.
- Stratejik planlama ekibinde, harcama birimlerinin aktif biçimde temsil edilmesi zorunludur.
- Stratejik plan genelgesinin yayımlanmasını müteakip iki ay içerisinde stratejik planlama ekibi, aşağıdaki hususları içeren bir hazırlık programı oluşturur.
- Hazırlık programı idare içerisinde duyurulur ve mahallî idareler hariç olmak üzere Başkanlığa bilgi olarak gönderilir.
- Strateji Geliştirme Kurulu, stratejik planlama sürecinin ana aşamalarını ve çıktılarını kontrol eder.
- Stratejik plan beş yıllık bir dönem için hazırlanır.
DETA Danışmanlık stratejik planlama deneyimi ile geleceğe yönelik uygulanabilir çalışmalar gerçekleştirmektedir. Bu süreçte DETA Danışmanlık;
- Dış Perspektif ve Nesnellik
- Uzmanlık ve Deneyim
- Kaynak ve Araçlara Erişim
- Stratejik Odaklanma
- Değişim Yönetimi
- Risk Yönetimi
- Eğitim ve Gelişim
- Değerlendirme ve İyileştirme
birikimini bütün süreçlerde etkin şekilde kullanmaktadır.